آب دیونیزه چیست؟
هنگامی که کیفیت آب مورد بررسی قرار بگیرد، یا زمانی که صحبت از کیفیت آب می شود، آب مقطر و آب دیونیزه به میان می آیند. اما آب دیونیزه چیست؟ چه خواصی دارد؟ کاربردهای آن چیست؟ در ادامه با ما همراه باشید، تا با توجه به اهمیت و کیفیت آن، این موضوع را به صورت کلی مورد بررسی قرار دهیم.
آب دیونیزه و آب مقطر هر دو از آب های بسیار خالص می باشند. اما هر کدام از آنها به روش کاملاً متفاوت تولید می شود. بسته به منبع آب، آب مقطر می تواند، خالص تر از آب دیونیزه باشد. اما این لزوماً به این معنی نیست، که بهتر از دیونیزه است. مزایا و معایبی برای استفاده از آب دیونیزه در مقابل آب مقطر برای فرآیندهای خاص وجود دارد، به ویژه در مورد هزینه و کارایی.
قبل از تصمیم در مورد اینکه، آیا آب مقطر بهتر است یا آب دیونیزه، باید تفاوت بین این دو را درک کنید. آب دیونیزه (DI) آبی است، که تمام یون های آن حذف و تصفیه شده است. معمولاً به معنی حذف تمام نمک های معدنی محلول می باشد. آب مقطر با جوشاندن و تبخیر و سپس تغلیظ شدن به دست می آید، که با این روش بیشتر ناخالصی ها را پشت سر می گذارد.
آب دیونیزه یا آب یون زدوده
یون ها، اتم ها و مولکول های بارداری که در آب یافت می شوند، دارای بار مثبت یا منفی خالص هستند. در فرایندهایی که در آن ها از آب استفاده می شود، ممکن است وجود این یون ها ناخالصی تلقی شود. از این رو باید این یون ها را از آب جدا کرد. به زبان ساده تر، به آبی که یون های آن خارج و کاملا خالص شده است آب یون زدایی شده می گویند. این آب با نام آب دیونیزه (deionized water) یا آب دمین نیز شناخته می شود. در عکس زیر فرمول آب دیونیزه را می بینید.
دیونیزاسیون آب چگونه انجام می شود؟
در عملیات دیونیزاسیون آب در واقع، یون های مختلف جذب ذرات رزینی با قدرت های متفاوت می شوند. در این آب، به عنوان مثال: کلسیم ها بسیار بیشتر از سدیم جذب بیدهای رزین کاتیونی می شوند. همچنین هیدروژن روی ذرات رزین کاتیونی و هیدروکسیل روی ذرات رزین آنیونی جاذبه قوی با رزین ندارند. به طورکلی وجود نداشتن جاذبه قوی باعث می شود، تبادل یون به خوبی اتفاق بیفتد.
در ادامه روند دیونیزاسیون، کاتیون های دارای بار مثبت بر روی دانه های رزین کاتیونی جریان می یابند. سپس با هیدروژن (H+) مبادله می شوند. این روند تا زمانی که آنیون های دارای بار منفی بر روی ذرات رزین آنیون جریان می یابند، ادامه پیدا می کند. به طور کلی آنیون ها با هیدروکسیل (OH–) مبادله می شوند.
زمانی که هیدروژن (H+) و هیدروکسیل (OH–) را با هم ترکیب می شوند، H2O خالص را تشکیل می دهند. از این رو، همه مکان های تبادل روی ذرات رزین کاتیونی و آنیونی به پایان می رسند و آب دیونیزه تولید نمی شود. در این مرحله باید ذرات رزین بازسازی شوند.
در راستای تولید دیونیزه و علملیات دیونیزاسیون، رزین کاتیون با اسید کلریدریک (HCl) احیا می شوند. همچنین می دانید، که هیدروژن دارای بار مثبت است. از این رو آنیون های موجود در رزین کاتیونی متصل به یکدیگر می شوند. سپس رزین های آنیونی با هیدروکسید سدیم احیا می شوند. هیدروکسیل دارای بار منفی است. از این رو خود را به کاتیون های موجود در رزین های آنیونی متصل می کند.
انواع روش های دیونیزاسیون
به طور کلی عملیات دیونیزاسیون یک پیوند شیمیایی است. دیونیزاسیون به سه روش زیر تقسیم می شود:
- جریان همزمان
- جریان متقابل
- بستر مخلوط
کاربرد آب دیونیزه (Deionized Water)
از کاربردهایی که این آب دارد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در کارهای میکروالکترونیک و داروسازی استفاده می شود. برای حل داروهای جامد در پزشکی و کارهای عمومی مورد استفاده قرار می گیرد.
- از آب‌دیونیزه برای تولید محصولات مراقبتی و آرایشی استفاده می شود.
- یک حلال بسیار خوب در تولید سرامیک، شیشه، چوب و… می باشد.
- برای تهیه مخلوط مواد شیمیایی و محلول ها در آزمایشگاه استفاده می شود.
- همچنین، از این محلول برای تهیه الکترولیت ها برای باتری های آلکالین و باتری های اسید باز استفاده می شود.
خواص و مزایای آب‌دیونیزه چیست؟
خواص و مزایای این آب به شرح زیر است:
- تولیدکنندگان به واسطه آب دیونیزه از تجمع نمک در ماشین آلات جلوگیری کنند.
- برای خنک کردن و روانکاری ماشین آلات استفاده می شود.
- در صنعت فراوری مواد غذایی استفاده می شود.
- از دیگر خواص آن می توان به درصد خلوص بالا، پاک کننده رسوبات، رقیق کنندگی سریع و… اشاره کرد.
تفاوت آب مقطر و آب دیونیزه
آب مقطر با روش تقطیر حاصل می شود. این آب درصد خلوص بالایی دارد و عملا در آن ناخالصی یافت نمی شود. با تقطیر دوباره آب مقطر نیز می توان به آب مقطر دوبار تقطیر شده دست پیدا کرد، که درصد خلوص آن بالاتر است درصد خلوص آب دیونیزه به منبع آب بستگی دارد. برای این منظور، اگر در فرایند دیونیزاسیون ناخالصی رفع نشود، آب حاصل شده دارای ناخالصی خواهد بود.
آیا می توان آب دیونیزه را نوشید؟
توصیه می شود، که به هیچ وجه نوشیده نشود. زیرا:
- به دلیل پایداری پایینی که دارد، بسیار خورنده است. می تواند به مینای دندان آسیب جدی بزند.
- دفع یون و کلسیم بدن
- مزه بسیار بد، به علت نداشتن یون و مواد معدنی
انواع دستگاه های آب دیونیزه
دستگاه های تولید کننده این آب با هدف استفاده از این محلول در صنایع مختلف تولید می شوند. این دستگاه ها در ابعاد و اندازه های مختلفی تولید می شوند. برندهای بسیاری در سراسر جهان این دستگاه را تولید می کنند. در زیر عکسی از دستگاه آب دیونیزه آزمایشگاه را مشاهده می کنید.
در این مقاله در مورد آب دیونیزه چیست؟ اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دادیم. همچنین به بررسی موضوعات مختلفی در مورد شناخت بیشتر و سفارش در حجم بالای آب دیونیزه و کاربردهای آن نیز صحبت کردیم. به تفاوت های آب مقطر و دیونیزه پرداختیم. همچنین دلایل اصلی عدم نوشیدن این آب را ارائه دادیم. در همین راستا برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید، با مراجعه به سایت رخ شیر با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا به شما مشاوره رایگان ارائه دهند.
خاصیت اب مقطر
اب معمولی باداشتن املاح با بالا رفتن دما باعث رسوب بستن میشود برای دستگاه های که با دمای بالا کار میکنند بهتر است که از اب مقطر سه بار تقطیر استفاده کنند که شرکت رخ شیر در تولید اب مقطر عمده فعالیت دارد
تفاوت اب مقطر معمولی با اب مقطر دیونیزه
اب مقطر دیونیزه به نسبت اب مقطر معمولی خلوص بیشتری دارد و در کار های حساس و ازمایشگاهی بیشتر به کار میرود و در نهایت نتیجه بهتری میدهد
اب مقطر معمولی از دستگاه ro استفاده میکند ولی اب مقطر دیونیزه به علاوه دستگاه ro از دستگاه دیونایزر هم باید استفاده شود برای تولید اب مقطر عمده بهتر است که از دستگاه دیونایزر هم استفاده شود که کیفیت خروجی بالابرده شود
قیمت اب مقطر دیونیزه
برای خرید اب مقطر عمده باید توجه داشت که اب مقطر دیونیزه بهتر است اما قیمتش هم تفاوت دارد بعضیها قیمت اب مقطر عمده را با قیمت اب مقطر دیونیزه اشتباه میگیرن در صورتی که قیمت ان ۲برابراست و‌شما باید به نسبت نیازتان نوع اب مقطر را انتخاب کنید تا هزینه اضافه بابت اب مقطر عمده ندهید
